Aviaire Influenza
Vogelgriep, ook wel vogelpest of aviaire
influenza genoemd, is een dierziekte die wordt
veroorzaakt door een influenza A virus. De ziekte, die
vooral zeer besmettelijk is voor watervogels en
pluimvee, komt wereldwijd voor. Veel watervogels zijn
drager van influenzavirussen maar worden er zelf niet
ziek van. Zij vormen wel een potenti�le bron voor nieuwe
uitbraken van vogelgriep.
Er zijn vijftien bekende varianten
(subtypes) van het vogelgriepvirus. Er wordt onderscheid
gemaakt in laag pathogene aviaire influenza (LPAI), dat
bijna geen ziekteverschijnselen bij dieren veroorzaakt
en hoog pathogene aviaire influenza (HPAI), dat juist
vaak ernstige ziekteverschijnselen bij de dieren
veroorzaakt en zeer snel kan uitgroeien tot een
epidemie. Laag pathogene virussen maken dieren weliswaar
niet zo ziek maar kunnen wel binnen enkele maanden
veranderen in hoog pathogene virussen.
Wilde watervogels (zoals eenden) zijn
een natuurlijk reservoir van influenzavirussen, zij
kunnen dragers zijn van aviaire influenza zonder dat ze
zelf ziek zijn. Direct of indirect contact tussen wilde
vogels en pluimvee wordt gezien als een oorzaak van
vogelgriepepidemie�n.
Risicos voor mensen
Het vogelgriepvirus kan overslaan op mensen door
intensief contact met besmet pluimvee, via besmette
ontlasting van pluimvee en via kleine deeltjes
ontlasting in de lucht. Besmetting van mens op mens
heeft (voor zover bekend) nooit plaatsgevonden. Het
koken of braden van geslacht pluimvee voor consumptie
voorkomt een besmetting naar een persoon.
Ontstaan van een nieuw virus
Als een vogelgriepvirus zich mengt met een menselijk
griepvirus, kan er een nieuw virus ontstaan waar mensen
geen weerstand tegen hebben. Dat virus kan zich dan in
theorie zeer snel verplaatsen over de aarde, met veel
ernstige zieken en miljoenen doden tot gevolg. Dit
verschijnsel, dat een grieppandemie wordt genoemd, is in
de 20ste eeuw drie keer voorgekomen.
In 1997 zijn in Hong Kong zes mensen
overleden aan het vogelgriepvirus H5N1 dat daar op dat
moment onder het pluimvee woedde. Onderzoek heeft
aangetoond dat het virus direct van vogel op mens is
overgegaan. Alle slachtoffers hadden intensief contact
met kippen gehad. Omdat men toen de hele pluimveestapel
van Hong Kong binnen drie dagen heeft uitgeroeid, heeft
het virus geen kans gehad om meer mensen te besmetten.
Misschien is hiermee een pandemie voorkomen.
Deze gebeurtenissen hebben tot onrust
geleid onder gezondheidswerkers. Tot 1997 werd
verondersteld dat voor de vermenging van een
vogelgriepvirus en een menselijk griepvirus een
gastheer nodig is die gevoelig is voor de infectie met
beide virussen: het varken. Nu is duidelijk dat
vogelgriepvirussen ook direct kunnen overslaan op de
mens.
Sinds 1997 hebben twee andere varianten
van het vogelgriepvirus geleid tot ziektegevallen onder
mensen. Het H7N7 virus, begonnen in Nederland in
februari 2003, heeft geleid tot oogontstekingen bij 83
mensen (voornamelijk kippenruimers) en tot de dood van
��n dierenarts. Ook het H9N2 virus heeft in zeldzame
gevallen geleid tot ziektegevallen bij de mens.
Recentelijk heeft het H5N1 virus weer
tot onrust geleid toen het in januari 2004 sterfgevallen
veroorzaakte in Noord Vietnam. Sinds die tijd heeft het
zich verspreid over andere landen in Azi� en zijn er
mensen aan overleden.
Het H5N1 virus, een gevaarlijke variant.
Van de vijftien bekende vogelgriepvarianten, geeft
volgens de wereldgezondheidsorganisatie (WHO) vooral het
hoog pathogene H5N1 virus veel reden tot bezorgdheid
omdat het de eigenschap heeft om snel te veranderen en
omdat het bij mensen leidt tot ernstige
ziekteverschijnselen.
Het is dan ook belangrijk dat de
verspreiding van het H5N1 virus onder pluimvee een halt
wordt toe geroepen zodat het zo min mogelijk gelegenheid
krijgt om mensen te besmetten. Men is hard op zoek naar
een vaccin voor pluimvee. Ruimers van besmet pluimvee
moeten zich zeer goed beschermen tegen infectie met het
virus. Het dragen van goed beschermende kleding is
noodzakelijk. Ook het innemen van antivirale middelen
kan, als het medicijn in de juiste hoeveelheid worden
ingenomen, beschermend werken tegen besmetting.
Daarnaast moeten ruimers, in ieder geval in het
griepseizoen, gevaccineerd worden met het vaccin tegen
de dan bekende menselijke griepvirussen. Op die manier
wordt het risico verkleind dat iemand zowel een
vogelgriep als een menselijke griep bij zich draagt en
de twee virussen zich kunnen vermengen.
Wat kunt u zelf doen?
Op de website van de WHO kunt u de laatste informatie
vinden over de landen waar het vogelgriepvirus is
uitgebroken. Als u naar deze landen reist, is het
verstandig de volgende voorschriften in acht te nemen.
-
Vermijd zoveel mogelijk direct
contact met vogels en pluimvee, mest is ook een
mogelijke bron van besmetting;
-
Ga niet naar markten waar vogels
worden of werden verhandeld;
-
Was veelvuldig uw handen als u zelf
kippenvlees bereidt;
-
Eet alleen goed gegaard kippenvlees
(minimaal 70 graden), ook in restaurants;
-
Neem geen dierlijke producten zoals
eieren, vlees, kaas of andere melkproducten, huiden
en jachttrofee�n mee tijdens de door- en terugreis,
ook niet in kleine hoeveelheden.
Meer informatie
Meer informatie over het onderwerp vogelgriep kunt u
vinden op de volgende websites:
|